Quy định về Hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3

Chúng ta vẫn thường nghe đến một loại hợp đồng là hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3. Vậy hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là loại hợp đồng như thế nào? Có giống với hợp đồng ba bên không? Trong bài viết dưới đây EFY-eCONTRACT sẽ giải đáp chi tiết nội dung này.

Quy định về Hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3

1. Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là gì?

Căn cứ theo nội dung được quy định tại Khoản 5, Điều 402 Bộ luật dân sự 2015:

“Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là hợp đồng mà các bên giao kết hợp đồng đều phải thực hiện nghĩa vụ và người thứ ba được hưởng lợi ích từ việc thực hiện nghĩa vụ đó”.

Như vậy, Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là sự thỏa thuận giữa hai hay nhiều bên về việc xác lập, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự, trong đó xác định người thứ 3 được hưởng lợi ích phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng.

2. Thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba

Thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba

Theo nội dung tại Điều 415 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về việc thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3:

“Khi thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba thì người thứ ba có quyền trực tiếp yêu cầu bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình; nếu các bên trong hợp đồng có tranh chấp về việc thực hiện hợp đồng thì người thứ ba không có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cho đến khi tranh chấp được giải quyết. Bên có quyền cũng có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba”.

Như vậy, khi thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3 thì cả người thứ 3 và bên có quyền đều có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ đối với người thứ 3. Tuy nhiên, khi có tranh chấp về việc thực hiện hợp đồng (thực hiện không đúng nghĩa vụ, quá thời hạn thực hiện nghĩa vụ,...) thì bên thứ 3 không có quyền yêu cầu các bên thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng cho đến khi tranh chấp được giải quyết nhưng với bên có quyền thì vẫn có quyền yêu cầu bên thực hiện nghĩa vụ phải chịu trách nhiệm dân sự khi có sự vi phạm nghĩa vụ thực hiện hợp đồng của mình. Quy định này hoàn toàn hợp lý bởi bản chất của hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là hợp đồng giữa bên có quyền và bên có nghĩa vụ, còn bên thứ 3 không được coi là chủ thể của hợp đồng.

Ngoài việc người thứ 3 có quyền được trực tiếp yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ để mang lại lợi ích cho mình thì bên có quyền cũng có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba.

3. Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba có giống hợp đồng ba bên không?

Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba có giống hợp đồng ba bên không?

Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là hợp đông mà các bên giao kêt hợp đồng đều phải thực hiện nghĩa vụ và người thứ 3 sẽ được hưởng lợi ích từ việc các bên thực hiện nghĩa vụ đó. Còn hợp đồng 3 bên là sự thỏa thuận giữa 3 bên tham gia về việc xác lập quan hệ trong hợp đồng, thay đổi hoặc chấm dứt các quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan trong hợp đồng và hợp đồng 3 bên được xác lập và thực hiện ngay sau khi 3 bên liên quan đạt được sự thỏa thuận.

Như vậy, có thể thấy hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3 và lợi ích 3 bên là khác nhau. Với hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba thì người thứ 3 này không được xác định là chủ thể của hợp đồng mà chỉ là chủ thể được hưởng lợi trong hợp đồng, còn hợp đồng 3 bên là hợp đồng có sự tham gia của 3 chủ thể và tất cả đều được xác định là chủ thể của hợp đồng, tham gia vào quá trình kí kết, thực hiện hợp đồng.

4. Quyền từ chối của người thứ ba trong hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba

Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là hợp đồng mà người thứ 3 được hưởng lợi ích từ việc một hoặc các bên trong hợp đồng thực hiện nghĩa vụ mà không phải thực hiện bất kỳ nghĩa vụ phát sinh nào trong hợp đồng và người thứ 3 có quyền tiếp nhận hoặc từ chối lợi ích của mình.

Cụ thể, theo quy định tại Điều 416 Bộ luật dân sự 2015 quy định về Quyền từ chối của người thứ 3:

“1. Trường hợp người thứ ba từ chối lợi ích của mình trước khi bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ thì bên có nghĩa vụ không phải thực hiện nghĩa vụ, nhưng phải thông báo cho bên có quyền và hợp đồng được coi là bị hủy bỏ, các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

2. Trường hợp người thứ ba từ chối lợi ích của mình sau khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện nghĩa vụ thì nghĩa vụ được xem là đã hoàn thành và bên có quyền vẫn phải thực hiện cam kết đối với bên có nghĩa vụ. Trong trường hợp này, lợi ích phát sinh từ hợp đồng thuộc về bên mà nếu hợp đồng không vì lợi ích của người thứ ba thì họ là người thụ hưởng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”.

Như vậy, khi người thứ 3 từ chối lợi ích của mình trong hợp đồng thì việc thực hiện hợp đồng xảy ra trong các trường hợp:

- Việc từ chối hưởng lợi của người thứ 3 diễn ra trước khi bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ thì hợp đồng bị hủy bỏ;

- Việc từ chối lợi ích của người thứ 3 sau khi bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ thì hợp đồng vẫn có giá trị và được coi là đã hoàn thành.

Đối với việc người thứ 3  từ chối lợi ích sau khi nghĩa vụ đã được thực hiện xong thì nghĩa vụ này được coi là hoàn thành và bên có quyền phải thực hiện cam kết đối với bên có nghĩa vụ. Lúc này, lợi ích sẽ thuộc về bên mà nếu hợp đồng không vì lợi ích của người thứ ba thì họ là người thụ hưởng, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

5. Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba có thể bị hủy bỏ không?

Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba có thể bị hủy bỏ không?

Đối với hợp đồng thông thường, việc sửa đổi, hủy bỏ hợp đồng là do ý chí của các bên chủ thể trong hợp đồng quyết định, tuy nhiên đối với hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba thì việc sửa đổi, hủy bỏ hợp đồng lại bị giới hạn bởi ý chí của người thứ 3 và chỉ khi người thứ 3 đồng ý việc sửa đổi, hủy bỏ thì hợp đồng mới được sửa đổi hoặc hủy bỏ.

Theo nội dung quy định tại Điều 417 Bộ luật dân sự 2015 thì các bên giao kết hợp đồng cũng không được sửa đổi hoặc hủy bỏ hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba khi người thứ ba đã đồng ý hưởng lợi ích dù hợp đồng chưa được thực hiện, trừ trường hợp được người thứ 3 đồng ý.

Quy định này hướng đến bảo đảm lợi ích của người thứ 3, tránh tình trạng các bên chủ thể trong hợp đồng có sự thay đổi nội dung của hợp đồng, gây bất lợi cho người thứ 3.

Việc quy định “Khi người thứ 3 đã đồng ý hưởng lợi ích thì dù hợp đồng chưa được thực hiện nhưng các bên chủ thể không được phép sửa đổi, hủy bỏ hợp đồng ngoài ý chí của người thứ 3” còn quá cứng nhắc, vì trong một sổ trường hợp, việc sửa đổi hợp đồng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện nghĩa vụ của các bên chủ thể, hướng đến lợi ích tốt hơn cho người thứ 3 nhưng nếu người thứ 3 không đồng ý thì việc sửa đổi, hủy bỏ hợp đồng không có giá trị pháp lý. Bên cạnh đó, quy định chỉ hướng đến lợi ích của người thứ 3 trong khi các bên chủ thể tham gia hợp đồng này cũng có những lợi ích nhất định nhưng lại không được quyền quyết định sửa đổi, hủy bỏ hợp đồng cũng là một hạn chế.

Qua bài viết trên đây chắc hẳn bạn đã hiểu về hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3 cũng phân biệt được hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba và hợp đồng 3 bên là khác nhau. Mọi cần nắm vững các quy định về hợp đồng vì lợi ích của người thứ 3 nếu trên cho đúng quy định, tránh những vi phạm trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Để được tư vấn, giải đáp thắc mắc và báo giá cụ thể, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY.

✅ Hoặc ngay để được hỗ trợ trực tiếp

Tổng đài: 19006142 / 19006139

KV Miền Bắc - (Mr Hưng): 0911670826 - (Ms Hằng): 0911 876 893

KV Miền Nam - (Ms Thùy): 0911 876 899 / (Ms Thơ): 0911 876 900

Hợp đồng điện tử EFY-eCONTRACT - Bỏ ký tay, thay ký số

HaTT_TT