✅ Hợp Đồng Mua Bán Là Gì? Những Điều Cần Lưu Ý Về Hợp Đồng Mua Bán Hàng Hóa
Hợp đồng mua bán là gì? Đây là câu hỏi của rất nhiều người hiện nay khi mua bán hàng hóa. Trên thực tế, hợp đồng mua bán hàng hóa cũng rất phổ biến trên thị trường. Trong bài viết ngày hôm nay, hãy cùng EFY-eCONTRACT tìm hiểu chi tiết về hợp đồng mua bán và các quy định của pháp luật.
Hợp đồng mua bán là gì?
1. Hợp đồng mua bán là gì?
Trước khi tìm hiểu các quy định của pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa, chúng ta cần hiểu hợp đồng mua bán là gì? Hiểu một cách đơn giản, hợp đồng mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận giữa người bán và người mua. Trong đó, người bán sẽ chuyển giao hàng hóa và quyền sở hữu hàng hóa cho người mua theo thỏa thuận hợp đồng. Ngược lại, bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo giá thỏa thuận cho bên bán.
Đồng thời, các bên sẽ thỏa thuận cụ thể về thời gian, địa điểm và phương thức thanh toán khi mua bán hàng hóa. Hợp đồng mua bán hàng hóa được chia thành 2 loại:
- Hợp đồng mua bán trong nước
- Hợp đồng mua bán quốc tế
Hợp đồng mua bán là một loại hợp đồng dân sự. Vì thế, loại hợp đồng này sẽ bị điều chỉnh bởi Bộ luật dân sự 2015. Ngoài ra, hợp đồng mua bán hàng hóa cũng chịu sự điều chỉnh của Luật thương mại 2005.
2. Hình thức của hợp đồng mua bán
Sau khi đã tìm hiểu hợp đồng mua bán là gì, chắc hẳn, nhiều người sẽ thắc mắc, vậy hợp đồng mua bán có quy định gì về hình thức hay không?
Theo quy định tại điều 24 Luật thương mại 2005: “hợp đồng mua bán hàng hóa được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng các hành vi cụ thể”. Ngoài ra, đối với những loại hợp đồng được quy định cụ thể về việc phải được lập thành văn bản thì các bên cần lập thành văn bản theo quy định.
Khi giao kết hợp đồng đồng, các bên cần đặc biệt lưu ý tới hình thức của hợp đồng, để tránh tình trạng hợp đồng vô hiệu. Một số trường hợp cụ thể, pháp luật sẽ quy định về việc bắt buộc giao kết hợp đồng bằng văn bản, chẳng hạn như hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Trong trường hợp này, các bên bắt buộc phải thể hiện hợp đồng dưới hình thức văn bản hoặc các hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương như fax, điện báo hoặc thông điệp dữ liệu.
Hợp đồng mua bán là một loại hợp đồng dân sự
3. Một số vấn đề cần lưu ý khi giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa
Khi tìm hiểu về họp đồng mua bán là gì và các quy định của hợp đồng mua bán, chúng ta cần lưu ý:
3.1 Chủ thể của hợp đồng mua bán chủ yếu là thương nhân
Thông thường, chủ thể của hợp đồng mua bán sẽ là thương nhân. Một số trường hợp, người bán là thương nhân và người mua là các cá nhân. Những cá nhân có hoạt động thương mại độc lập, dù đăng ký kinh doanh hay không vẫn có thể giao kết hợp đồng mua bán với tư cách là người mua.
3.2 Đối tượng của hợp đồng mua bán
Đối tượng của hợp đồng mua bán là hàng hóa. Đây là các sản phẩm hữu hình, có tính lưu thông. Khi giao kết hợp đồng mua bán, hàng hóa sẽ được chuyển giao quyền sở hữu cho người mua. Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật hàng hóa được thỏa thuận trong hợp đồng mua bán phải là các loại hàng hóa được pháp luật cho phép, thuộc danh mục hàng hóa giao dịch tại Sở giao dịch do Bộ Công Thương quy định.
3.3 Mục đích của hợp đồng mua bán là sinh lợi
Hầu hết các hợp đồng mua bán hàng hóa đều hướng tới mục đích sinh lời. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp, một bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa không vì mục đích sinh lời. Đối với những hợp đồng mua bán không vì mục đích sinh lời sẽ không chịu sự điều chỉnh của Luật thương mại, trừ khi bên không nhằm mục đích sinh lời đó lựa chọn luật áp dụng là luật thương mại.
3.4 Lưu ý về hợp đồng mua bán có đối tượng là quyền sử dụng đất/ bất động sản/ công trình gắn liền với đất
Khi tìm hiểu hợp đồng mua bán là gì và giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa, các bên cần hết sức lưu ý nếu đối tượng của hợp đồng mua bán là đất đai, bất động sản. Theo quy định, các bên có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất. Giao dịch này sẽ thuộc sự điều chỉnh của luật đất đai.
Đối với các hợp đồng mua bán hàng hóa là bất động sản/công trình gắn liền với đất sẽ do bộ luật dân sự điều chỉnh. Vì thế, các bên khi giao kết hợp đồng mua bán liên quan tới bất động sản cần hết sức lưu ý để áp dụng đúng các quy định của pháp luật.
Hầu hết các hợp đồng mua bán hàng hóa đều hướng tới mục đích sinh lời.
4. Rủi ro tranh chấp đối với hợp đồng mua bán hàng hóa
Giống như các loại hợp đồng khác, hợp đồng mua bán hàng hóa cũng có những rủi ro nhất định. Khi tìm hiểu hợp đồng mua bán là gì, bạn cần lưu ý tới 6 loại rủi ro sau:
4.1 Rủi ro liên quan tới chủ thể của hợp đồng
Thông thường, rủi ro liên quan tới chủ thể của hợp đồng thường do người ký của các bên không có thẩm quyền ký. Đó có thể do người ký không phải là người đại diện theo pháp luật hoặc không được ủy quyền để ký hợp đồng. Có một số trường hợp, người ký có thể là người đại diện theo pháp luật nhưng lại không có thẩm quyền để ký kết.
Ngoài ra, tranh chấp có thể xảy ra do người ký không phải là người đại diện theo pháp luật, dù đã được ủy quyền ký hợp pháp nhưng lại ký hợp đồng vượt quá phạm vi ủy quyền. Khi xảy ra tranh chấp liên quan tới người ký hợp đồng, hợp đồng sẽ vô hiệu. Tùy vào từng trường hợp mà hợp đồng có thể vô hiệu toàn bộ hoặc vô hiệu 1 phần.
4.2 Tranh chấp do giao hàng không đúng đối tượng thỏa thuận ban đầu
Khi tìm hiểu hợp đồng mua bán là gì, chúng ta đã biết, đối với hợp đồng mua bán hàng hóa, đối tượng của hợp đồng sẽ là hàng hóa. Khi bên bán giao hàng, cần giao đúng số lượng theo thỏa thuận trong hợp đồng. Đồng thời, cần giao sản phẩm có chất lượng theo thỏa thuận, đảm bảo cách thức đóng gói và bảo quản theo quy định.
4.3 Rủi ro về vấn đề chậm giao hàng
Chậm hàng giao là rủi ro thường gặp khi giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa. Tuy nhiên, với những trường hợp chậm giao hàng do sự kiện bất khả kháng thì bên bán sẽ được miễn trách nhiệm. Theo quy định tại bộ luật dân sự 2015, sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra khách quan, không thể lường trước được. Đồng thời, các bên cũng không thể khắc phục được dù đã áp dụng các biện pháp cần thiết trong khả năng cho phép.
Chậm hàng giao là rủi ro thường gặp khi giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa
4.4 Rủi ro về giá cả, phương thức thanh toán
Trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán, đôi khi có thể xuất hiện việc một bên chậm thanh toán dẫn tới tranh chấp, xung đột. Vi phạm này có thể dẫn tới hậu quả như một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng, lấy lại số lượng hàng hóa đã giao hoặc bên còn lại phải chịu phạt và trả lãi trong khoảng thời gian chậm trả. Để tránh tình trạng này, các bên cần đưa ra các điều khoản cụ thể, chi tiết để tránh trường hợp phát sinh tranh chấp, xảy ra mâu thuẫn.
4.5 Rủi ro liên quan tới vấn đề bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng
Khi tìm hiểu hợp đồng mua bán là gì, chúng ta đã biết, hợp đồng mua bán hàng hóa cũng là một loại hợp đồng dân sự, bị điều chỉnh bởi luật dân sự. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, ngay cả khi các bên không có thỏa thuận, bên vi phạm nghĩa vụ thực hiện hợp đồng vẫn có trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Điều này khác với vấn đề phạt vi phạm.
5. So sánh hợp đồng kinh tế và hợp đồng mua bán
So sánh hợp đồng kinh tế và hợp đồng mua bán
5.1 Giống nhau
- Hợp đồng kinh tế và hợp đồng mua bán đều được hình thành trên cơ sở tự nguyện của các bên qua các phương diện:
+ Tự do lựa chọn chủ thể giao kết hợp đồng
+ Tự do thỏa thuận về nội dung, điều khoản trong hợp đồng
+ Tự do lựa chọn thời điểm giao kết hợp đồng
Hai bên tham gia hợp đồng kinh tế hay hợp đồng mua bán đề có thể thỏa thuận các điều khoản có lợi nhất cho mình nhưng phải đảm bảo không trái với quy định của pháp luật, không được có hành vi lừa dối hay chèn ép bên còn lại khi tham gia giao kết hợp đồng.
- Hợp đồng kinh tế và hợp đồng mua bán đều là hợp đồng song vụ. Các bên thực hiện cả quyền và nghĩa vụ cho nhau.
Quyền và nghĩa vụ của mỗi chủ thể bao giờ cũng tương xứng với nhau. Quyền của bên này sẽ là nghĩa vụ của chủ thể bên kia và ngược lại.
- Các bên khi tham gia hợp đồng kinh tế hay hợp đồng mua bán phải cam kết bằng tài sản của mình về việc thực hiện nghĩa vụ đúng như thỏa thuận ban đầu.
Nghĩa vụ tài sản là biện pháp để đảm bảo chắc chắn hợp đồng có thể được thực hiện hoặc trong trường hợp không thể thực hiện thì cũng giảm thiểu thiệt hại về lợi ích kinh tế cho bên không có lỗi khi hợp đồng không thể thực hiện được.
5.2 Khác nhau
Bên cạnh những điểm chung được liệt kê phía trên thì hợp đồng kinh tế và đồng buôn bán cũng có những điểm khác nhau rõ rệt. Cụ thể:
Tiêu chí |
Hợp đồng kinh tế |
Hợp đồng mua bán |
Cơ sở pháp lý |
Luật thương mại 2005 và các văn bản hướng dẫn thi hành |
Bộ luật dân sự 2015 |
Chủ thể giao kết hợp đồng |
Thương nhân với thương nhân, thương nhân với các bên có liên quan |
Công dân từ đủ 18 tuổi trở lên. Trường hợp cá nhân từ đủ 15 tuổi trở lên có đủ tài sản riêng thì có thể tự mình giao kết hợp đồng hoặc thực hiện hợp đồng dân sự.. |
Bản chất của hợp đồng |
Kinh doanh lợi nhuận, kiểm soát quyền và nghĩa vụ giữa các bên trong mua bán hàng hóa, dịch vụ, xúc tiến hoạt động thương mại |
Phục vụ nhu cầu thiết yếu của con người |
Hình thức hợp đồng |
Văn bản |
Văn bản, lời nói, hành vi |
Nội dung hợp đồng |
- Ngày/tháng/năm ký hợp đồng, tên, địa chỉ, số tài khoản ngân hàng của các bên, họ tên người đại diện, người đứng tên đăng ký kinh doanh - Đối tượng hợp đồng được tính theo số lượng, khối lượng, giá trị quy ước… - Chất lượng, chủng loại, quy cách, tính đồng bộ của sản phẩm, giá cả, nghiệm thu, phương thức thanh toán, các biện pháp đảm bảo thực hiện hợp đồng… |
- Đối tượng của hợp đồng, số lượng, chất lượng của hàng hóa, phương thức thanh toán, thời gian địa điểm bàn giao - Quyền và nghĩa vụ các bên - Phương thức giải quyết tranh chấp… |
Biện pháp bảo đảm |
Thế chấp, bảo lãnh, đặt cọc, ký cược, ký quỹ, cầm cố, tín chấp, bảo lưu quyền sở hữu, cầm giữ tài sản… |
Cầm cố tài sản, đặt cọc, thế chấp, ký cược, ký quỹ, bảo lưu quyền sở hữu, tín chấp, bảo lãnh, cầm giữ tài sản.. |
Giải quyết tranh chấp |
Thương lượng, trọng tài, tòa án |
Hòa giải, tòa án |
Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về hợp đồng mua bán là gì. Đồng thời hiểu rõ các vấn đề cần lưu ý và rủi ro có thể phát sinh trong quá trình giao kết, từ đó giúp việc tạo lập, thực hiện hợp đồng thuận lợi hơn, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật.
Để được tư vấn, giải đáp thắc mắc và báo giá cụ thể, vui lòng đăng ký TẠI ĐÂY.
✅ Hoặc ngay để được hỗ trợ trực tiếp
KV Miền Bắc - (Mr Hưng): 0911670826 - (Ms Hằng): 0911 876 893
KV Miền Nam - (Ms Thùy): 0911 876 899 / (Ms Thơ): 0911 876 900
Hợp đồng điện tử EFY-eCONTRACT - Bỏ ký tay, thay ký số
Hợp đồng điện tử theo quy định pháp luật Việt Nam hiện hành
Hợp đồng song vụ là gì? Các quy định đối với hợp đồng song vụ
[THẮC MẮC] - Hợp đồng điện tử có giá trị pháp lý không?
HopLTT